Tanım ve Önemi: Meningit, beyin ve omurilik zarlarının (meninkslerin) iltihaplanmasıdır; ensefalit ise beyin dokusunun kendisinin iltihaplanmasıdır. Her iki durum da viral, bakteriyel, fungal veya paraziter enfeksiyonlar sonucu gelişebilir ve ciddi, bazen hayatı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilir. Bu durumlar, yüksek ateş, baş ağrısı, boyun tutulması, bilinç bulanıklığı ve nöbetler gibi belirtilerle kendini gösterebilir.

Tanı: Meningit ve ensefalitin tanısı, klinik semptomların yanı sıra lomber ponksiyon ile beyin omurilik sıvısının (BOS) analizi, kan testleri, beyin görüntüleme çalışmaları (MRI veya CT) ve bazen de elektroensefalografi (EEG) ile konulur. BOS analizi, özellikle iltihaplanmanın nedenini belirlemede kritik öneme sahiptir.

Tedavi: Tedavi, altta yatan enfeksiyonun tipine bağlıdır. Bakteriyel meningit vakaları, genellikle geniş spektrumlu antibiyotiklerle acil tedavi edilir, viral ensefalit ise genellikle antiviral ilaçlar gerektirir. Destekleyici bakım, ağrı kontrolü ve gerektiğinde anti-enflamatuar ilaçlar da tedavi planının bir parçasıdır.

Yönetim ve Prognoz: Erken tanı ve uygun tedavi ile meningit ve ensefalitin prognozu iyileştirilebilir. Ancak, özellikle bakteriyel meningit vakalarında, hızlı ilerleme gösterebilir ve kalıcı nörolojik hasara veya ölüme neden olabilir. Tedavi sonrası düzenli nörolojik değerlendirme, olası uzun vadeli komplikasyonları belirlemek için önemlidir.